Türkçede zaman kipleri, fiillerin gerçekleştiği zamanı ve durumunu ifade etmek için kullanılır. Zaman kipleri şu şekilde sıralanabilir:
- Geniş Zaman (Şimdiki Zaman):
- Fiilin gerçekleştiği zaman geniştir, yani sürekli ya da alışkanlık halindedir.
- Örnek: Gelirim, giderim, yaparım.
- Şimdiki Zaman:
- O anki gerçekleşen ya da devam etmekte olan eylemi anlatır.
- Örnek: Geliyorum, gidiyorum, yapıyorum.
- Geçmiş Zaman:
- Fiilin geçmişte yapıldığını belirtir.
- Hikaye Geçmiş Zaman: Gitti, geldi.
- Belirsiz Geçmiş Zaman: Gitmiş, gelmiş.
- Öykü Geçmiş Zaman: Gitmiştim, gelmiştim.
- Gelecek Zaman:
- Fiilin gelecekte gerçekleşeceğini belirtir.
- Örnek: Gideceğim, yapacağım.
- Geniş Zamanın Hikayesi:
- Geniş zamanda bir eylemin geçmişte devam ettiğini anlatan bir kip.
- Örnek: Gelirdi, giderdi.
- Şart Kipi:
- Belirli bir koşul altında gerçekleşebilecek eylemleri ifade eder.
- Örnek: Gidersen, gelirim.
- Dilek Kipi:
- Bir isteği, dileği ya da temenniyi ifade eder.
- Örnek: Keşke gelse, keşke gitsen.
- Emir Kipi:
- Birine doğrudan emir ya da tavsiye vermek için kullanılır.
- Örnek: Gel, git, yap.
Bu kipler fiilin zamanını ve kipini belirleyerek dilde anlamı netleştirir.