Tanzimat edebiyatı, 19. yüzyılın ortalarında Osmanlı İmparatorluğu’nda başlayan ve toplumsal, kültürel değişimlerle paralel olarak şekillenen bir edebi akımdır. Tanzimat dönemi edebiyatçıları, Osmanlı’nın modernleşme sürecinde önemli roller oynamışlardır. Bu dönemdeki başlıca sanatçılar şunlardır:
- Namık Kemal: Tanzimat edebiyatının en önemli yazarlarından biridir. Özellikle özgürlük, vatanseverlik, bireysel haklar gibi temalar üzerinde durmuştur. En ünlü eserlerinden biri Vatan Yahut Silistre adlı tiyatro oyunudur.
- Ziya Paşa: Namık Kemal’in yakın arkadaşı ve Tanzimat edebiyatının önemli şairlerindendir. Edebiyatı toplumsal sorunlarla ilişkilendirerek, bireysel özgürlükleri savunmuştur. Zafername ve Şiir ve İnşa gibi eserleri vardır.
- Şinasi: Tanzimat edebiyatının öncülerindendir ve özellikle dilde sadeleşmeye önem vermiştir. Tercüman-ı Ahval adlı gazetenin başyazarıdır. Ayrıca, Türk edebiyatında modern tiyatronun kurucularındandır. Şair Evlenmesi adlı tiyatro eseri en bilinen eseridir.
- Recaizade Mahmud Ekrem: Tanzimat’ın ikinci dönemiyle ilişkilendirilen önemli bir şair ve yazardır. Hem edebi hem de felsefi derinliği olan eserler kaleme almıştır. Araba Sevdası adlı eseri, toplumsal eleştiriyi barındıran önemli bir romanıdır.
- Abdülhak Hamit Tarhan: Tanzimat edebiyatının sonlarında etkin olan bir şair ve yazardır. Hem şiir hem de tiyatro alanında önemli eserler bırakmıştır. Sahra adlı şiiri, Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir.
- Direktör Ali Bey: Tanzimat dönemi tiyatrosunun gelişmesine katkı sağlamış önemli bir yazardır.
Bu sanatçılar, dönemin sosyal ve kültürel dönüşümünü edebi eserlerine yansıtarak, Osmanlı’daki modernleşme sürecine önemli katkılar yapmışlardır.