Mücbir haller, bir kişinin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmesini engelleyen, öngörülemeyen ve kontrol edilemeyen durumları ifade eder. Türk hukukunda, mücbir haller genellikle aşağıdaki durumlardan oluşur:
- Doğal Afetler: Deprem, sel, yangın gibi doğal olaylar.
- Savaş veya Terör Eylemleri: Savaş, iç karışıklık, terör eylemleri gibi durumlar.
- Kamu Yetkili Organlarının Kararları: Hükümetin veya diğer yetkili organların kararları, yasaklar veya düzenlemeler.
- Salgın Hastalıklar: Pandemi veya diğer ciddi sağlık krizleri.
- Grev ve Lokavt: İşçi grevleri veya işveren lokavtı gibi endüstriyel eylemler.
Bu durumlar, tarafların sözleşme yükümlülüklerini yerine getirememe durumunda, genellikle yükümlülüklerin yerine getirilmesini geciktirir veya tamamen ortadan kaldırır. Ancak mücbir hallerin uygulanabilirliği ve kapsamı, yerel hukuk sistemine ve sözleşme hükümlerine bağlı olarak değişebilir.