Kültür mantarı yetiştiriciliği, doğru ortam koşullarının sağlanmasıyla kolayca yapılabilir. İşte kültür mantarı yetiştirmenin temel aşamaları:
1. Yer Seçimi ve Hazırlık
- Kapalı Alan: Kültür mantarı nemli, karanlık ve sabit sıcaklıkta bir ortamda yetişir. Bodrum katları, seralar veya mantar üretimi için hazırlanmış odalar kullanılabilir.
- Hijyen: Mantarlar hassas olduğundan ortamın temiz ve steril olması önemlidir.
2. Kompost Hazırlığı
- Malzemeler: Kompost, mantarın besleneceği bir ortamdır. Genellikle saman, tavuk gübresi veya büyükbaş gübresi karışımından yapılır.
- Fermentasyon: Malzemeler nemlendirilerek ısıtılır ve fermantasyona bırakılır. Bu işlem 2-3 hafta sürebilir.
- Sterilizasyon: Fermente kompost yüksek ısıda sterilize edilir. Bu, zararlı mikroorganizmaların yok edilmesini sağlar.
3. Misel (Tohum) Ekimi
- Misel Seçimi: Uygun mantar türüne ait misel seçilmelidir (örneğin, beyaz şapkalı mantar – Agaricus bisporus).
- Ekimi: Sterilize edilen kompost, misellerle karıştırılır ve uygun şekilde kaplara veya yere serilir.
4. Kuluçka Dönemi
- Sıcaklık: 20-25°C arası sabit bir sıcaklık gereklidir.
- Nem: Ortamın nem oranı %65-80 olmalıdır.
- Karanlık: Bu dönemde tamamen karanlık bir ortam sağlanır.
- Süre: Misellerin büyümesi yaklaşık 2-3 hafta sürer.
5. Toprak Kaplama ve Hasat Ortamının Ayarlanması
- Toprak: Misellerin üzerine steril bir toprak karışımı (örtü toprağı) eklenir.
- Sıcaklık: 15-20°C’ye düşürülür.
- Nem: Nem oranı yüksek tutulur.
- Havalandırma: Taze hava sağlanmalıdır.
- Işık: Az miktarda ışık verilebilir.
6. Hasat
- İlk Ürünler: İlk mantarlar yaklaşık 4-6 hafta sonra görülür.
- Hasat Süresi: Mantarlar olgunlaştığında elle dikkatlice toplanır. Çürümüş veya hasarlı mantarlar temizlenmelidir.
- Verim: Uygun koşullarda komposttan birkaç ürün alınabilir.
7. Bakım ve Devamlılık
- Kullanılan kompost, ilk hasattan sonra bir süre daha ürün vermeye devam eder. Ancak en iyi verim için yeni kompost hazırlanması gerekebilir.
Bu süreç ticari veya amatör ölçekli yapılabilir. Ancak profesyonel üretim yapmak isterseniz, gerekli ekipman ve pazarlama için yatırım yapmanız gerekebilir. Ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yetiştiricilikle ilgili destek ve izinler hakkında bilgi alabilirsiniz.