Türkiye’de il ve ilçe adlarının yazılışıyla ilgili bazı genel kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar şunlardır:
- Büyük Harf Kullanımı: İl ve ilçe adları, diğer özel isimlerde olduğu gibi büyük harfle başlar. Örneğin: Ankara, Beşiktaş, Karşıyaka
- Birleşik ve Ayrı Yazım: Bazı ilçe adları birleşik, bazıları ise ayrı yazılır. Bu, o ilçenin resmi adıyla ilgilidir. Örneğin: Keçiören (Ankara’nın bir ilçesi) birleşik yazılırken, Büyük Çekmece (İstanbul’un bir ilçesi) ayrı yazılır.
- Ünlü Uyumu: Bazı il ve ilçe adlarında Türkçe’nin ünlü uyumu kurallarına dikkat edilir. Ancak bu, o ismin tarihî ya da coğrafi kökenine göre değişebilir.
- Türkçeleştirilmiş İsimler: Bazı il ve ilçe adları tarihsel süreç içinde Türkçeleştirilmiştir. Örneğin: Antiocheia’nın yerine Antakya, Smyrna’nın yerine İzmir gibi.
Yazım konusunda tereddüt yaşadığınız il veya ilçe adları varsa, Türk Dil Kurumu’nun (TDK) resmi web sitesinde yer alan yazım kılavuzundan veya sözlüğünden kontrol edebilirsiniz. Bu kaynaklar, Türkçe’nin doğru yazım kuralları hakkında en güvenilir bilgileri sunar.
Hangi durumlarda büyük harf kullanılır?
Türkçede bazı durumlarda büyük harf kullanımı gerekmektedir. İşte bu durumlar:
- Cümle Başları: Her cümle büyük harfle başlar.
- Örneğin: Gün batımı harika görünüyordu.
- Özel İsimler: Kişi, yer ve kurum adları gibi özel isimler büyük harfle başlar.
- Örneğin: Ahmet, İstanbul, Türk Dil Kurumu
- Ulusal ve Dini Bayram Adları: Milli bayramlar, dini bayramlar ve özel günler büyük harfle yazılır.
- Örneğin: Cumhuriyet Bayramı, Kurban Bayramı, Ramazan
- Kitap, Dergi, Film vb. Eser Adları: Sanatsal, bilimsel veya popüler eserlerin adları büyük harfle başlar.
- Örneğin: Sefiller, National Geographic, Titanik
- Coğrafi Bölge Adları: Ülkeler, şehirler, bölgeler, denizler, dağlar vb. coğrafi isimler büyük harfle yazılır.
- Örneğin: Ege Denizi, Anadolu, Himalayalar
- Tarihi Dönemler ve Olaylar: Tarihi dönemlerin ve bazı önemli olayların adları büyük harfle başlar.
- Örneğin: Orta Çağ, Kurtuluş Savaşı
- Dil Adları: Dil adları büyük harfle yazılır.
- Örneğin: Türkçe, İngilizce, İspanyolca
- Milliyet ve Din Adları: Millet ve din isimleri büyük harfle yazılır.
- Örneğin: Türk, Müslüman, Hristiyan
- Resmi ve Özel Günler: Örneğin: Anneler Günü, Yılbaşı
- Kıta, Ay ve Gezegen Adları: Örneğin: Asya, Mars, Venüs
- Kurum ve Kuruluş Adları: Örneğin: Birleşmiş Milletler, Milli Eğitim Bakanlığı
- Sözleşme, Anayasa ve Kanun Adları: Örneğin: Lozan Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
Bu kurallar genel olarak Türkçedeki büyük harf kullanımını özetler. Ancak her daim doğru yazım için Türk Dil Kurumu’nun (TDK) yazım kılavuzu veya diğer güncel kaynaklara başvurmak faydalıdır.
Il ilçe sıralaması nasıl yazılır?
İl ve ilçe sıralamasında yazım kuralları şu şekildedir:
- İl İsimleri Her Zaman İlçe İsimlerinden Önce Yazılır: Örneğin “Ankara’nın Çankaya ilçesi” ya da “İstanbul’un Beşiktaş ilçesi” şeklinde yazılır.
- İl ve İlçe Adı Arasında Bağlaç veya Edat Kullanılır: “Ankara’nın” ya da “İstanbul’da” gibi. İlçe ismi direkt olarak il isminin yanına yazılmaz.
- İlçe Adının Hemen Öncesinde ve Sonrasında Virgül Kullanılmaz: Örneğin “Ankara Çankaya” ya da “İstanbul, Beşiktaş,” şeklinde bir kullanım doğru değildir. Ancak cümle içerisinde başka bilgiler veriliyorsa, bu bilgileri ayırmak için virgül kullanılabilir. Örneğin: “Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulunan park, şehrin en büyüklerinden biridir.”
- Birden Fazla İlçe Belirtiliyorsa Virgül Kullanılır: Örneğin “İstanbul’un Beşiktaş, Kadıköy ve Üsküdar ilçeleri…”
Bu kurallar, genel yazım ve dil bilgisi kurallarına dayanarak verilmiştir. Özellikle resmi yazışmalarda, haber yazılarında veya akademik metinlerde bu tür sıralamaların doğru bir şekilde kullanılması önemlidir.