Kategori arşivi: Gündem

İlber Ortaylı Kimdir, Gençlere Tavsiyeleri Nelerdir?

21 Mayıs 1947’de Avusturya Bregenz bölgesindeki bir göçmen kampında dünyaya gelen İlber Ortaylı, Kırım Tatarı bir ailenin çocuğudur. Henüz 2 yaşındayken 1949 da ailesiyle birlikte İstanbul’a yerleşmiştir.

Rusya tarihini ve Rusçayı annesinden öğrenen İlber Ortaylı’nın annesi Şefika Hanım Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı bölümde görev almaktaydı.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi ve Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih bölümünü 1969’da bitirdi. Ayrıca Viyana Üniversitesi Slavistik ve Orientalistik bölümünde de öğrenim görmüştür.

Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler teziyle 1974 yılında doktor, Osmanlı İmparatorluğunda Alman Nüfuzu adlı çalışmalarıyla 1979’da doçent oldu.

Devletin akademik politikalarına tepki olarak 1982 yılında görevinden istifa etmiştir. Moskova, Paris, Berlin, Viyana, Princeton da misafir profesör olarak dersler vermiştir. 1989’da Türkiye’ye geri dönerek profesör olan İlber Ortaylı, Cambridge, Oxford ve Tunus üniversitelerinde, Roma ve Sofya’da konferanslar ve seminerler vermiştir.

Bizzat yazarak Türk kamuoyuna sunduğu eserleri, televizyon programlarıyla tarihe ışık tutan İlber Ortaylı, gençlere hayat ile verdiği tavsiyelerle de oldukça dikkat çekmiştir.

İlber Ortaylı’nın ağzından gençlere hayatta başarılı olmalarını sağlayacak önerileri;

Tartışmasız muvaffakiyet getirecek tek şey; lisan öğrenmektir. Türkler için yabancı dil büyük problem. Şimdi bütün lisan kursları dolu. İnsanlar, benim zamanımdaki gibi bir gün başlayıp ikinci gün kaçmıyor, bir panik var. Yani durum değişiyor fakat yeterli değil.
Bizim gençlerin asıl problemi iyi tahsil alamamaları. O yüzden yapılacak tek şey var; kendilerini yetiştirecekler. Başından yetersiz bir eğitime girdiklerini kabul etsinler. O zaman sukutu hayal fazla olmaz.
Ters düşünmeye alışmalılar. Devamlı her şeyi sorgulamalılar. Yoksa babaları, dedeleri gibi aynı bağnaz kafayla devam ederler, sözde modern fikirleri benimsemeleri bir şey ifade etmez. Bir de Türkiye’yi öğrenmeleri lazım. Ne yazık ki ülkelerini bilmiyorlar.
Biz memleketin tadını tuzunu almış, acısını çekmiş bir nesiliz. Bizim nesil kendine göre hayatın tadını çıkardı. Çalışanımız da var, çalışmayanımız da var. Ama Türkiye bizden şikâyet edemez. Bizden sonra çok kötü şeyler oldu. Çünkü görgüsüzlük arttı.

Hayattayken Sadece Bir Tablosu Satılan Ünlü Ressam Kimdir?

Hayattayken Sadece Bir Tablosu Satılan Ünlü Ressam Kimdir?

30 Mart 1883 doğumlu olan yazar Hollanda’nın güneyindeki Brabant bölgesinde dünyaya gelmiştir. Ailesinde zengin kişiler olmasına rağmen babası bir köy papazı olan ressamın tam ismi Vincent Van Gogh’dur.

Çocukluk yıllarını ‘kasvetli, soğuk ve kısır’ olarak adlandıran Van Gogh, 12 yaşında başladığı eğitimini geç algıladığı ve zor öğrenmesi nedeniyle yarıda bırakmıştır.

İlk ruhi bunalımını 1875’de Ursula Loyer ile evlenmek istemesi ve ret cevabı almasıyla geçirmiştir. İşsiz güçsüz olarak avare avare dolaşan, sergi ve müzeleri dolaşarak resim yapıyordu. İngiltere de kaldığı dönemlerde ise iyice içine kapanan, dindarlaşan Van Gogh, Londra’nın güneyinde bir okulda gönüllü öğretmenlik yaptı.

İlahiyat dersleri olarak fakir madencilik bölgesi olan Borinage da papazlık yaptı, kötü yaşam koşulları mecbur kaldığı mahrumiyetler neticesinde Tanrıya olan inancını kaybetti. Maden işçilerine yaptığı yardımlar karşında hem deli hem de veli ismiyle şöhretlendi.

Madenciler ve köylü tarafından Çağdaş İsa olarak anılan Van Gogh, kilise tarafından rahiplik mesleğinin saygınlığını zedelediği için işine son verildi. Ressam Ridden van Rappart tarafından anatomi ve perspektif dersleri alarak resim tutkusuna yöneldi. Kardeşi Theo bu tutkusunu gerçekleştirmesi için maddi manevi desteğini veriyordu.

Sonsuz bir insan sevgisi barındırmasına rağmen gerçek aşktan yana yüzü hiç gülmemişti. İnsan sevgisini, aşkı, sefaleti tablolarına nakşeden Van Gogh resmi o kadar çok seviyordu ki, boyaları direk tuvale sıkıp parmaklarıyla eziyordu. Boyaların renklerine düşkün olan ressamın boyaları yediği ve yemeklerine renk katsın diye içine koyduğu da söylenmektedir.

1890 23 Aralık gecesi küstah tavırlarına dayanamadığı Gaugin’in gırtlağını usturayla kesmeye çalıştı, elinden kurtulan ressamdan hıncını alamayarak kendi kulağını kesti. Kesik olan kulağı ise şehirde genelevde tanıdığı bir kadına verdi.

Bu hadisenin devamında kardeşi tarafından akıl hastahanesine yatırılan ressam, burada halüsinasyonlar görmeye başladı. Kendi isteğiyle Saint – Remy akıl hastanesine yatırıldı, resim yapmaya burada da devam etti.

Hayatta olduğu 37 yıllık ömründe satılan ilk ve son tablosu ‘Kırmızı Üzüm Bağı‘ eseriydi.

İkinci kez akıl hastanesinden çıkan Van Gogh, kardeşi Theo’nun yanına yerleşti. Resim yapmak için güneşin ısıttığı tarlalara giden Van Gogh, 27 Temmuz 1890 tarihinde daha öncesinde temin ettiği tabanca ile göğsü ve karın boşluğu arasından kendini vurarak intihar etti.

Dış merkezli bir yapıya sahip, dengesiz ruh haliyle dönemsel psikotik rahatsızlığı nedeniyle intihar ettiği anlaşılan ressamın tabloları ölümden 3-4 yıl sonrasında ünlenerek resim dünyasında hak ettiği yeri aldı.

Horn Etkisi Nedir?

Bir diğer yazımız olan Halo Etkisi Nedir? okuduysanız, Horn Etkisi kulağınıza çokta yabancı gelmeyecektir. Horn etkisi Halo etkisinin tam zıttı olarak, bireyin kötü bir özelliğini ele alarak hakkında gerçek olmayan olumsuz düşünceler ve yargılar üretmektir. dışİnsan zihni karışık düşünmekten ziyade doğrusal yönde ilerlemeyi seven bir alt yapıya sahiptir. Ani ve hızlı kararlar, yargılar verebilmek içinde karşındaki kişinin olumlu bir tavrına veya düzgün görüşüne dayanarak hakkında çıkarımlar yapmaktadır.

Burada devreye giren Horn etkisinde ise karşısındaki bireyin dağınık, çirkin veya göze kötü görünen bir davranışına istinaden onunla ilgili çıkarımlarını olumsuz olarak yapmaya yeltenmesi olarak açıklanabilir. Tek kötü bir kanı nazarında o kişinin tembel, beceriksiz hatta kötü biri olduğu kararına araştırmadan varabilir, yargısız infaz yapabiliriz. Bu otomatik olumsuz atıflara Horn Etkisi diyoruz.

Horn etkisine bir örnek verilmek istenirse, 2008 yapımı Milyoner filmini bir çok kişi izlemiştir. Baş rol filmde fakir bir çevreden gelen, düzgün bir eğitim almayan bir olarak karşımıza çıkmaktadır. Yarışma esnasında tüm o zor sorulara cevap vererek büyük ödülü kazandığında ise dış görünüşüne bakılarak hile yaptığı düşünülmektedir.

Bilginin ve başarının dış görüntüsüyle bir alakasının olmadığını gösteren bu film, Horn etkisini oldukça iyi tanımlayan bir örnek olarak hafızalara kazınmıştır.

Hakimiyet-i Milliye Bayramı Nedir?

Hakimiyet-i Milliye Ulusal egemenlik, milli egemenlik anlamına gelmektedir. Ankara’da 23 Nisan 1920’de açılan TBMM, iradenin ve hakimiyetin halkın nazarında olan bir devletin kurulduğunun ilanıydı.

Ülkenin dört bir yanından seçilen meclis mebusanlarının 23 Nisan 1921’de TBMM’de aldıkları kararla 23 Nisan ilk ‘Milli Bayram’ olarak kabul edildi.

Hakimiyet-i Milliye Bayramı olarak kutlanılan 23 Nisan, ilk yıl dönümü olan 23 Nisan 1922’de askeri geçit merasimiyle meclisin önünde kutlandı. Bu kutlamalar sırasında konuşma yapan Türkiye Cumhuriyetinin ilk Cumhur başkanı Mustafa Kemal Atatürk günün anlam ve önemi şu sözleri ile dile getirmiştir.

“23 Nisan, Türkiye için milli tarihin başlangıcı ve yeni bir dönüm noktasıdır. Bugün, bir cihan husumete karşı kıyam eden Türkiye halkının Türkiye Büyük Millet Meclisini vücuda getirme hususunda gösterdiği harikayı ifade eder.”

Ankara’da yapılan bu kutlamaya katılan Himaye-i Etfal talebeleri, geçit töreni yapan askerlerle birlikte ön saflarda yerini almış, bayrama farklı bir hava katmıştır. Himaye-i Etfal; Kurtuluş savaşında yetim ve öksüz kalan şehit çocuklarının korunması ve yetiştirilmesi adına kurulmuştur.

Bizzat Atatürk’ün desteğini alan kuruluş, 23 Nisan kutlamalarında halktan yardım ve destek toplayarak çocukların eğitimlerine katkı da bulunmayı sürdürmüştür. Mustafa Kemal Atatürk’ün bu faaliyetlere verdiği destekle 23 Nisan 1925 ‘Çocuk Günü’ olarak kutlanmıştır.

1926’dan sonrasında ‘Çocuk Bayramı’ olarak anılan 23 Nisan Hakimiyet-i Milliye Bayramı, resmi olarak 1980 yılında ‘Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ adını almıştır.

Çocukları bir günlüğüne makama davet etme uygulaması da bizzat 1933’de Atatürk tarafından başlatılarak geleneksel hale gelmiştir.

Murphy Kanunu Nedir?

“Eğer bir işi halletmek için birden fazla olasılık varsa ve bu olasılıklardan biri istenmeyen sonuçlar veya felaket doğuracaksa; kesinlikle bu olasılık gerçekleşecektir.”

Çıkış noktası bu söz olan Murphy Kanununa isim veren ABD’li mühendis ‘Edward Aloysius Murphy’ dır. Hata nedenlerinin, olumsuzlukların, başarısızlıkların ve tersliklerin oluşmasında kullanılan deyime Murphy Kanunu denilmektedir.

ABD ‘de askeri eğitim alan Murphy, havacılık eğitimi aldığı sırada II. Dünya savaşının başlamasıyla kendisini bir anda Pasifik Cephesinde çatışmada bulur.

Bir mühendis olan Edward Aloysius Murphy, savaş esnasında deneylerine devam etmektedir. Son olarak 1949 da üstünde çalıştığı MX981 kod adlı çarpışma testini deneyimlemektedir. Maliyeti oldukça yüksek olan deneylerin algıcıları denekler üzerine personel tarafından yanlış bağlanması nedeniyle bir türlü sonuca gidememektedir.

Bu durumu dikkatle gözlemleyen Murphy, isim babasını olduğu kanunu meşhur eden sözü bu sırada sarf etmiştir.

“Eğer bir işi halletmek için birden fazla olasılık varsa ve bu olasılıklardan biri istenmeyen sonuçlar veya felaket doğuracaksa; kesinlikle bu olasılık gerçekleşecektir.”

Gündelik yaşantımızda hoşumuza gitmese de Murphy kanunu oldukça sık başımıza geliyor. Amerikan Hava üssünden yayılarak dünyaya yayılan bu kavram, düşünüldüğünde hepimizin başına sıklıkla gelen terslikleri açıklıyor.

Bir işi yaptığınız da ve sonucunu beklediğiniz anda, bu işin kötü sonuçlanması gibi bir ihtimal var ise bu mutlaka gerçekleşir. Başımıza gelen talihsizliklerin mantığa dayanmasını açıklayan Murphy yasalarının üstesinden gelebilmek tabi ki mümkün.

Murphy kanunlarının üzerine gidildikçe problemlerle başa çıkma ve sorunların üstesinden gelme motivasyonu aşılayarak tersliklere göğüs gerecek cesarete sahip olacaksınız…

Paris’tedeki Notre Dame Katedralinde Yangın Çıktı!

Fransa’nın ikonik yapılarından biri olan ve milyonlarca kişinin ziyarette bulunduğu Notre Dame Katedralinde akşam yangın çıktı.

Fransa’nın başkenti olan Paris’te bulunan katedral ruhsal ve tarihi açıdan turistlerin ilgisi çeken, geçmişi 1334 yılında yapımı tamamlanmıştı. 170 yıl boyunca yapımı süren Notre Dame katedrali restorasyondan geçerken, dün akşam çıkan yangın nedeniyle çatısı tamamen çöktü.

Etrafındaki binalar tahliye edilirken, çevredeki insanların fotoğraf çekip dualar eşliğinde yangının söndürülmesini bekledi.

Dünya çapında tarihi bir değere sahip olan katedralin yanması, tüm dünyayı üzüntüye boğarken, yangın konusunda resmi bir açıklama henüz yapılmadı.

Fransa yetkilileri yangının restorasyon sırasında çıktığından şüpheleniyor. 6 milyon euroluk bir bütçe ayrılan restorasyon çalışmaları, katedralin yenilenmesi için bir süredir devam ediyordu.

Yangın söndürülme çalışmaları devam ederken, Fransa polis teşkilatı restorasyonda çalışan 15 kişiyi adına soruşturmaya işlemlerine başladı.

İç İşleri Bakanı Laurent Nunez, ‘Soruşturma başlatıldı fakat yangının sebebi henüz bilinmiyor’ diyerek bir açıklamada bulundu.

856 yıllık bir tarihi geçmişe ev sahipliği yapan Notre Dame katedralinde çıkan yangın tamamıyla söndürülürken, ülkede tarihi eserler ile ilgili çalışmalar düzenleyen Miras Vakfı, Fransa genelinde kampanya başlatacaklarını bildirdi.

Yangın esnasında 93 metre yüksekliğindeki kulelerden biri çatısıyla birlikte tamamen yanarken, ana bina ve kuzey çan kulesi yangından hasar almadan kurtarıldı.

Katedralde çıkan yangına 500 itfaiyeci müdahale ederken, Cumhurbaşkanı Macron ayrıca yangını söndüren itfaiyecilere teşekkürlerini iletti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Gurur duyalım, çünkü bu katedrali 800 yıldan daha uzun bir süre önce biz inşa ettik ve yüzyıllar boyunca büyütüp geliştirdik. Bu gece kati bir şekilde söylüyorum, birlikte yeniden inşa edeceğiz” açıklamasında bulundu.

Triskaidekaphobia Nedir?

Triskaidekaphobia olarak tanımlanan rahatsızlık; 13 sayısının insan üzerinde yarattığı korku ve uğursuzluk hissidir. İlk defa 1910’da yayınlanan Abnormal Psychology kitabında geçen 13 sayısına duyulan korkuya tanı ve isim koyulmuştur.

Korku olarak bilinen aslında ise psikolojik bir rahatsızlık olan Triskaidekaphobia, Isador Coriat tarafından tanımlandırılmıştır.

Dünya üzerinde 20 milyon insan bu hastalığa sahipken, çoğu ülke bu korku üzerine değişik bir çok tedbir almış durumdadır. Bazı ülkelerde ise asansörde 13. kat numarası yoktur ve 12’den 14. kata geçilmektedir.

13 sayına duyulan bu rahatsızlığın çıkış noktası olarak Leonardo Da Vinci’nin Santa Maria delle Grazie manastırının yemekhane duvarına yaptığı resim olduğu düşünülmektedir. 1495 yılında duvara yapılan bu eser ‘Son Akşam Yemeği’dir.

Adı geçen eserde havarileriyle akşam yemeği yiyen İsa’nın içlerinden birinin ihanetine uğrayacağını ve o kişiyi bildiğini söylediği an resmedilmiştir.

Akşam yemeğine gelen 13. kişi olan Yehuda, İsa’ya ihanet eden kişidir.

13 rakamının kötülük ve uğursuzluk getirdiğine inanan bir çok ülke bulunmaktadır, hatta bu inançtan kurtulmak için bir çok alternatif yolda denemişlerdir. Özellikle 13 eyaletten oluşan Amerika, doların üstündeki simgeler 13 tanedir.

Bazı ülkelerde ise 13 sayısına ulaşmamak için kapı numaralarına 12+1 yazılmaktadır. 13. cuma korkusu, tarot kartlarından 13. kart ölüm anlamına gelmektedir.

Ünlü korku ve gerilim yazarı Stephen King Triskaidekaphobia, 13 sayısına duygu korkuyu belirtmiştir.

Sigarayı Bıraktığınızda Vücudunuzda Neler Oluyor?

Bir çok ülkede ciddi bir sağlık sorunu olan Sigara, ince kağıda sarılmış tütün ve bir çok zararlı maddenin birleşiminden oluşmaktadır. Yüksek oranda nikotin içeren sigara, kullanan hemen herkeste bağımlılık yapan bir tütün ürünüdür.

Sigara günümüzden ve 4000 yıl öncesine kadar kullanılmaya devam edilirken, zararlı etkilerini dünya genelindeki kullanıcılara aktarılmaktadır. Ülkemizde tütün kullanımının ve sigara bağımlılığına karşı Alo 171 hattı profesyonel bir şekilde destek vermektedir.

Dünya Sağlık Örgünün “dünyanın en hızlı yayılan ve en uzun süren salgını” olarak nitelendirildikleri sigara ve tütün bağımlılığını bıraktığınız anda vücudunuzda neler değişeceğini merak ettiniz mi?

Yüksek kanserojen etmenler bulunduran sigarayı 20 dk içmediğinizde; kan basıncınız ve nabzınız normale döner. El ve ayaktaki kan basıncınız normal düzeye döner.
Vücudunuzu terk etmeye başlayan nikotin 6 saat sonrasında kan atış hızınızın düşmesini sağlar.
Sigara dumanını içine çektiğiniz de oluşan zehirli gaz karbonmonoksit 12 saat sonrasında kan dolaşımınız içerisinden temizlenir.
24 saat sonrasında karbonmonoksit ciğerlerden de atılarak vücut arınır.
2 gün boyunca içmediğiniz taktirde tat ve koku duyularınız keskinleşir.
Peptik ülserli hastaların tedavilerinde olumlu semptomlar görülmeye başlanır.
3 günün devamında daha rahat nefes alınır, hava yolları gevşemeye başlar. Enerji düzeyiniz yükselir.
Kan dolaşımı, yürürken tıkanma, solunum yolu enfeksiyonları 2-12 hafta içerisinde oldukça azalır.
Wheezing yani hırıltılı soluk alıp verme gibi sağlık problemleri iyileşir, akciğerleriniz %5-10 oranında daha iyi çalışır.
1 yılın devamında kroner kalp rahatsızlığı riski azalır.
5-10 yıl sonra akciğer kanseri riski sigara içenlere oranla yarıya iner, kalp krizi riski hiç içmeyenlerin seviyesine düşer.

Halo Etkisi Nedir?

Kişinin fiziksel görünüşüne bakarak diğer özellikleri hakkında çıkarım yapmak anlamındadır. Halo etkisi olarak anlandırılan araştırma 1. Dünya savaşı sırasında Amerikalı bir psikolog tarafından yapılmıştır. Amerikalı psikolog Edward Thorndike, araştırması için birliğinde bir çok askeri komuta eden komutanlarla çalışmıştır.

Emri altındaki askerlerin fiziksel özelliklerinin sorulduğu komutanlara, askerlerinin becerileri ve yetenekleri de soruldu. Komutanların iyi nişancı, kararlı, zeki, disiplinli ve sağlam olarak işaret ettikleri askerlerin fiziksel görünüşleri standartların üstünde yakışıklı ve iyi görünümlü oldukları saptandı.

Askerlerinin dış görüntülerinden etkilenerek diğer özelliklerinde de bir kusur bulunmadığını düşünen komutanlar, gerçekte var olmayan yeteneklerine rağmen ilk etap da dış görüntü nedeniyle olumlu özellikler atfetmiştir. Edward Thorndike, araştırma sonucunda bir yanılsama olan bu duruma

Halo Etkisi adını vermiştir. Yakışıklı ve güzel olarak adlandırılan kişilerin her konuda başarılı oldukları düşünülmektedir. Dış görüntüsüne bakarak kişinin akıllı ve zeki olduğu hakkında kanaat vermemize neden olan şey Halo etkisidir.

Tripofobi Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Daha önce Tripofobi sözünü duymamış olabilirsiniz, dünya üzerinde insanların %16’ında görülen bu rahatsızlık delikli yapısı olan şeylerden korku duymaya verilen addır.

Tripofobi; Delikli ve gözenekli yapısı olan nesnelere, cisimlere karşı korku yada tiksinti duymaya denilmektedir. Bu rahatsızlığa sahip olan kişilerin bu rahatsızlığı günlük hayatlarını etkilemez.

Gözenekli ve delikli bir resim gördüklerinde duygusal olarak etkilenerek hoş duygular barındırmazlar. Bu nahoş ve istenmeyen hisleri tetikleyen bal peteği, lotus çiçeğinin tohum hali gibi kümelenmiş delikleri ve gözenekleri gördükleri anda rahatsız olmalarına neden olmaktadır.

Henüz tıp literatürüne girmeyen bu hastalığı ilk kez ve tek olarak araştıran Geoff Cole’u ve Arnold Wilkins ikilisi olmuştur. İngiltere’nin Essex Üniversitesi araştırmacıları olarak Geoff Tripofobi’ hakkında bilimsel makale yazmışlardır.

Makale Psychological Science (Psikoloji Bilimi adlı dergide 2013 yılında yayınlanmıştır.

Geçtiğimiz günlerde ise dünyaca ünlü manken Kendall Jenner bilhassa kendi ağzından Tripofobi rahatsızlığını itiraf etmiştir. Hatta bu rahatsızlığı tetikleyen bir görüntü gördüğünde anksiyete geçirdiğini de dile getirmiştir.

Kelime Bulucu-Nedir Nedemek -Zıt Anlamı-Eş Anlamı

Kelime Bul