KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Yani tamamen iyileşmez ama doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir. “Kaç yıl yaşanır?” sorusunun cevabı ise kişiye göre değişir. Etkileyen faktörler şunlardır:

1. Hastalığın Evresi:

• Evre 1 (Hafif): Yaşam süresi çok az etkilenir.

• Evre 4 (Çok Ağır): Yaşam süresi belirgin şekilde kısalabilir.

2. Sigara Kullanımı:

• Sigara içmeye devam edenlerde hastalık hızlı ilerler ve yaşam süresi kısalır.

• Bırakanlarda ilerleme yavaşlar.

3. Tedaviye Uyumluluk:

• İlaçlar, oksijen tedavisi, solunum egzersizleri düzenli uygulanırsa daha uzun ve kaliteli bir yaşam mümkündür.

4. Yaşam Tarzı:

• Düzenli egzersiz

• Sağlıklı beslenme

• Aşılar (grip, zatürre gibi)

Ortalama Beklenen Yaşam Süresi

Bu konuda genel bir ortalama vermek zordur ama:

• KOAH’lı bir kişi, erken evrede tanı alır, sigarayı bırakır, tedaviye uyarsa 10-20 yıl hatta daha fazla kaliteli bir yaşam sürebilir.

• Ancak ileri evrede, tedavi görmeyen veya sigaraya devam eden kişilerde yaşam süresi 5 yılın altına düşebilir.

Hendek Olayı, Osmanlı tarihinde 17. yüzyılda, özellikle 1648-1651 yılları arasında yaşanan önemli bir isyan ve siyasi krizdir. Bu olay, Osmanlı İmparatorluğu’nun iç karışıklıklarının, güç mücadelelerinin ve sosyal huzursuzlukların sembolü olarak kabul edilir.

Hendek Olayı’nın temel noktaları:

• Nerede oldu? İstanbul’da, özellikle Saray çevresinde ve Boğaziçi bölgesinde hendekler kazılarak savunma amaçlı bir isyan başlatıldı. Bu hendekler, isyancılar tarafından saraya ve yönetime karşı bir barikat olarak kullanıldı. Bu yüzden “Hendek Olayı” denildi.

• Kimler katıldı? Genellikle Yeniçeriler ve şehir halkı içindeki bazı gruplar tarafından desteklendi. O dönemde İstanbul’da artan ekonomik sıkıntılar, padişahın ve devlet yöneticilerinin yönetim tarzına karşı tepkiler birleşince büyük bir huzursuzluk patlak verdi.

• Neden çıktı? Ekonomik sıkıntılar, ağır vergiler, yöneticilerin adaletsizliği ve Yeniçeri Ocağı’ndaki huzursuzluklar isyanın temel sebeplerindendir. Ayrıca padişah IV. Mehmed’in yönetiminde bazı reformların ve politikaların uygulanması esnasında çıkan anlaşmazlıklar da etkili oldu.

• Sonuçları ne oldu? Hendek Olayı, Osmanlı’da saray ve Yeniçeri arasındaki gerginliği artırdı. Bu olay sonrasında bazı sert önlemler alındı, isyan bastırıldı ama devlet içindeki yapısal sorunlar devam etti. İmparatorlukta merkezi otoritenin zayıfladığı ve devlet içinde daha çok güç mücadelesi yaşandığı bir dönem olarak kayıtlara geçti.

Kısaca, Hendek Olayı Osmanlı iç siyasetinde ve özellikle İstanbul’da halk ile saray arasındaki gerilimlerin bir patlamasıdır.

“Déjà vu” Fransızca bir terim ve kelime anlamı olarak “zaten görülmüş” demek. Ancak günlük kullanımda ve psikolojide, bir olayın, ortamın ya da durumun daha önce yaşanmış, deneyimlenmiş gibi aniden hissedilmesine verilen isimdir.

Yani, mesela bir yere ilk kez gittiğiniz halde sanki orayı daha önce görmüş gibi bir his yaşamanızdır déjà vu. Beyninizin hafıza ve algı sistemlerindeki geçici bir uyumsuzluk nedeniyle oluştuğu düşünülür.

“Sükunet” kelimesi Türkçede genellikle huzur, sakinlik, sessizlik, dinginlik anlamlarına gelir. İnsanlarda ya da ortamlarda görülen sakin, rahat ve gürültüsüz durumu ifade eder.

Mesela:

• “O an ortamda tam bir sükunet vardı.”

• “Kalbimde derin bir sükunet hissettim.”

Kısaca, “sükunet” demek, gürültüden ve karmaşadan uzak, içsel ya da dışsal huzur hali demek.

Yerel saat farkını hesaplamak için şu adımları izleyebilirsin:

1. İki bölgenin saat dilimlerini öğren:
   Her bölgenin UTC (Eşgüdümlü Evrensel Zaman) saat farkını bilmen lazım. Örneğin, İstanbul UTC+3, New York UTC-4.

2. UTC farklarını karşılaştır:
   İki bölgenin UTC saat farklarını çıkar.
   Örnek: İstanbul (UTC+3) ile New York (UTC-4) arasındaki fark = 3 – (-4) = 7 saat.

3. Sonuç:
   Bu örnekte İstanbul, New York’tan 7 saat ileride.

Ek notlar:

• Yaz saati uygulaması varsa (DST), bu fark değişebilir. O zaman bölgenin yaz/kış saatinde olup olmadığını kontrol etmek gerekir.

• Bazı ülkelerde yarım saat veya 45 dakika farklar da olabilir (örneğin Hindistan UTC+5:30).

Kısaca formül:
Yerel Saat Farkı = (Bölge 1 UTC Offset) – (Bölge 2 UTC Offset)

Dondurulmuş yoğurt yapmak aslında evde oldukça kolaydır! İşte temel ve pratik bir tarif:

Malzemeler:

• 500 gram süzme yoğurt (tercihen ev yapımı veya doğal, tam yağlı yoğurt)

• 3-4 yemek kaşığı toz şeker veya bal (tatlandırmak için)

• 1 tatlı kaşığı vanilin (isteğe bağlı)

• 2-3 yemek kaşığı süt (kıvamı ayarlamak için, isteğe bağlı)

Yapılışı:

1. Yoğurdu Hazırlama: Yoğurdu iyice süzün (eğer suyundan arındırılmışsa, daha kremamsı olur). Eğer yoğurt zaten koyuysa bu aşamayı atlayabilirsiniz.

2. Tatlandırma: Yoğurt, toz şeker veya bal ve vanilini bir kasede iyice karıştırın. Şekerin eridiğinden emin olun.

3. Kıvam Ayarı: Karışım çok koyuysa, 1-2 yemek kaşığı süt ekleyip homojen bir kıvama getirin.

4. Dondurma: Karışımı buzlukta dondurma kabına koyun. Yaklaşık 1 saat sonra çıkarıp, mikser veya çırpıcı ile hızlıca karıştırın. Bu işlem, buz kristallerini kırıp daha pürüzsüz bir dondurma elde etmenizi sağlar.

5. Tekrar Dondurma: Karışımı tekrar buzluğa koyun. 30-40 dakikada bir karıştırarak (toplam 3-4 kere) buz kristallerinin kırılmasını sağlayın.

6. Servis: Dondurulmuş yoğurt kıvamına gelince, kaşıkla alıp dilediğiniz gibi meyve, granola veya soslarla servis yapabilirsiniz.

Yapıcı onarıcı besinler, vücutta hücre yenilenmesi, doku tamiri ve büyüme için gereken temel besinlerdir. Genellikle protein ağırlıklı besinler bu gruba girer.

Yapıcı onarıcı besinler grubunda yer alanlar:

• Et, tavuk, balık gibi hayvansal protein kaynakları

• Yumurta

• Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri

• Baklagiller (mercimek, nohut, fasulye gibi)

• Kuruyemişler (fındık, badem, ceviz gibi)

• Tohumlar (keten tohumu, chia tohumu gibi)

Bu besinler, vücudun kas, deri, tırnak, saç gibi dokularını onarması ve yeni hücreler oluşturması için gerekli olan protein, aminositler, mineraller ve bazı vitaminleri sağlar.

Senin için özetle, yapıcı onarıcı besinler:
Protein kaynakları + proteinle birlikte gelen vitamin ve mineraller.

Başka besin gruplarıyla karşılaştırmak istersen ya da hangi besinler daha çok hangi görevde diye merak edersen söyle, açayım!

Regaip Kandili’nde oruç tutmak konusunda dinî kaynaklarda farklı uygulamalar olsa da, genel olarak Regaip Kandili gecesi veya bu geceyi takip eden gündüz orucu tutulur. Yani;

• Bazı kişiler Regaip Kandili gecesi oruç tutar (yani o geceyi ibadetle geçirir).

• Bazıları ise Regaip Kandili gecesi öncesindeki veya sonrasındaki günlerden birini oruçlu geçirir.

Kesin olarak Regaip Kandili’nde kaç gün oruç tutulması gerektiğine dair zorunlu veya farz bir kural yoktur. Bu geceyi daha bereketli ve manevi kılmak isteyenler sadece Regaip Kandili gecesi veya o gün oruç tutmayı tercih eder.

Özetle: Regaip Kandili’nde oruç tutmak isterseniz bir gün (Regaip gecesini takip eden gün) oruç tutmanız yeterlidir. Fakat zorunlu değildir, gönül rahatlığıyla ibadet şeklinize göre karar verebilirsiniz.

El çatlaması ve kanaması çok can sıkıcı olabilir, ama doğru bakım ve bazı pratik yöntemlerle rahatlatmak mümkün. İşte el çatlaması ve kanamasına iyi gelen şeyler:

1. Nemlendirme:
   En önemli adım elleri sürekli nemli tutmak. Özellikle çatlamış ve kanayan bölgeye yoğun nemlendiriciler sürmek lazım.

   • Vazelin veya bepanthen kremi gibi yoğun nemlendiriciler çok faydalı.

   • E vitamini içeren kremler de cilt iyileşmesini destekler.

2. Ellerin Korunması:

   • Kimyasal maddelerden, deterjanlardan ve çok sıcak sudan kaçının.

   • Temizlik yaparken eldiven kullanın.

   • Elleriniz ıslakken hemen nemlendirici sürün.

3. Doğal Yağlar:

   • Zeytinyağı, badem yağı, jojoba yağı gibi doğal yağlar cildi besler ve yumuşatır.

   • Özellikle gece yatmadan önce çatlamış bölgeye sürüp pamuklu eldiven takarsanız iyileşmeyi hızlandırır.

4. Antiseptik ve Koruyucu:

   • Kanama varsa önce bölgeyi nazikçe temizleyin, ardından hafif antiseptik sürün.

   • Kanayan küçük çatlaklara bakterilerin girmemesi için üzerine yara bandı yapıştırabilirsiniz.

5. Bol Su İçmek ve Dengeli Beslenmek:

   • Cilt sağlığı için içten de destek önemli.

   • C vitamini ve çinko içeren besinler, cilt yenilenmesini hızlandırır.

6. Doktora Başvurulması Gereken Durumlar:

   • Çok derin çatlaklar, uzun süre geçmeyen kanamalar, enfeksiyon belirtileri (şişlik, kızarıklık, iltihap) varsa mutlaka dermatoloğa görünmek gerekir.

Kısaca: Elleriniz için nazik olun, bol bol nemlendirin, doğal yağlardan destek alın ve koruyucu eldiven kullanın. Böylece çatlaklar ve kanamalar çabucak iyileşir.

Dürüstlük, kişinin doğruyu söylemesi, samimi ve güvenilir olması anlamına gelir. Yani, ne düşündüğünü, ne hissettiğini olduğu gibi ifade etmek, yalan söylememek ve insanlara karşı adil davranmak dürüstlüğün temelidir. Aynı zamanda dürüstlük, başkalarını yanıltmamak ve sorumluluklarını yerine getirmekle de bağlantılıdır.

Kısaca; dürüstlük, hem kendine hem başkalarına karşı açık ve içten olmaktır. İnsan ilişkilerinde güvenin temel taşıdır ve uzun vadede saygı görmenin yolunu açar.