Kur’an’da modern anlamda “anksiyete” (kaygı bozukluğu) terimi geçmez; çünkü bu tıbbi bir terimdir ve günümüz psikolojisinin bir kavramıdır. Ancak Kur’an ve İslamî öğretilerde kaygı, korku, stres, üzüntü gibi duygulara dair birçok ayet ve tavsiye yer alır.
Bu duyguların insan hayatının doğal bir parçası olduğu kabul edilir, fakat Allah’a güven (tevekkül), dua, sabır ve zikir gibi ruhsal yönlendirmelerle bunların hafifletilebileceği vurgulanır.
Kur’an’da Kaygı ile İlgili Olarak Öne Çıkan Temalar
1. Tevekkül – Allah’a Güvenmek
“Kim Allah’a tevekkül ederse, O ona yeter.”
(Talak Suresi, 3. ayet)
→ Kaygıyı hafifletmenin temel yollarından biri: Allah’a güvenmek.
2. Kalbin Sükûneti – Zikir ile Huzur Bulmak
“Bilesiniz ki kalpler ancak Allah’ı anmakla huzur bulur.”
(Ra’d Suresi, 28. ayet)
→ Stres ve huzursuzluk anlarında zikir ve dua bir “kalp ilacı” olarak sunulur.
3. Üzüntü ve Korkuya Teselli
“Onlara korku da yoktur, onlar üzülmeyeceklerdir.”
(Bakara Suresi, 62. ayet)
→ İman eden ve doğru yolda olan kişilere Allah’ın vadettiği iç huzur.
4. Hz. Musa’nın Kaygısı
“Musa, içinde bir korku duydu.”
(Taha Suresi, 67. ayet)
→ Peygamberlerin bile kaygı yaşadığı belirtilir. Bu duygunun insanî olduğu vurgulanır.
Kur’an’ın Ruh Sağlığına Katkı Sağlayabilecek Yaklaşımları
Duygu / Sorun | Kur’an’daki Yaklaşım | Ayet Örneği |
---|---|---|
Kaygı | Tevekkül | Talak 3 |
Üzüntü | Sabır ve Teselli | Yusuf 86 |
Korku | Güven ve Dua | Enfal 2 |
Gelecek Kaygısı | Allah’ın takdiri | Şura 36 |
Huzursuzluk | Zikir | Ra’d 28 |
Anksiyete İçin Kur’an’dan İlham Alınabilecek Dualar
1. Hz. Yunus’un Duası (zor anlarda)
“La ilahe illa ente, sübhaneke inni küntü mine’z-zalimin.”
(Enbiya 87)
→ “Senden başka ilah yoktur. Sen her türlü noksandan münezzehsin. Gerçekten ben kendime zulmedenlerden oldum.”
2. Rabbim göğsümü genişlet duası (anksiyete için birebir!)
“Rabbim! Göğsüme genişlik ver, işimi kolaylaştır.”
(Taha Suresi, 25-26)
3. “Hasbünallahu ve ni’mel vekîl.”
→ “Allah bize yeter. O ne güzel vekildir.”
→ Özellikle kaygı, tehdit veya belirsizlik anlarında söylenebilir.
Not:
Kur’an, psikolojik sorunları inkâr etmez, aksine onları insani zorluklar olarak kabul eder ve bunlara karşı manevî güç, sabır, dua ve Allah’a yöneliş önerir. Ancak ağır anksiyete bozukluklarında mutlaka bir uzmana (psikolog/psikiyatrist) başvurmak gerekir. Dini destek, tedaviye yardımcıdır ama onun yerini almaz.